Vatandaş ucuz hamsi yiyeceği günleri beklerken uzmanlar, Karadeniz'de son yıllarda artan ısınmaya bağlı olarak hamsinin popülasyonunda azalış olduğunu belirtiyor.
Hamsi bu günlerde az miktarda avlandığı için fiyatlar düşmüyor.
"Fakirin protein deposu, sofraların tacı" olarak nitelendirilen hamsi,
deniz suyu sıcaklığının henüz istenen seviyeye düşmemesinden dolayı Doğu
Karadeniz’de sürü oluşturup, yeterince av vermeyince 8 ile 10 lira arasında
değişen fiyatlardan satılıyor.
Balıkçılar, deniz suyu sıcaklığının 8 derecenin altına düşerek bol miktarda
hamsi avlayacağı, vatandaş ise ucuz hamsi yiyeceği günleri bekliyor. Uzmanlar
ise Karadeniz’de son yıllarda artan ısınmaya bağlı olarak hamsinin
popülasyonunda da azalış olduğunu belirtiyor.
Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Deniz Biyolojisi
Anabilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ertuğrul Ağırbaş, deniz suyu sıcaklığının
başta balık olmak üzere su ürünlerinin üremesi ve göçü etkileyen en önemli
parametre olduğunu belirtti.
Karadeniz’in ülke ekonomisine hamsi avcılığı ile önemli katkı sağladığını,
hamsinin av verebilmesi için deniz suyu sıcaklığının belli bir değerin altına
düşmesi gerektiğini ifade eden Ağırbaş, şunları söyledi: "Hamsi deniz suyunun
soğuması ile sürü oluşturan bir balık türü. Bundan dolayı canlının ihtiyacı olan
optimum su sıcaklığı olmadığı zaman balık sürü oluşturamadığından av
vermeyecektir. Ancak stoka katılma oranları ve üreme gibi faaliyetler de
hamsinin av vermesinde çok önemli. Karadeniz’e av veren dört farklı hamsi stoku
var. Özellikle bahar döneminde ve yaz döneminde Karadeniz’in doğu havzasında
deniz suyu sıcaklığında önemli bir düşüş görülmekte. Böyle olduğu zaman
yumurtadan çıkan balık stoka katılamıyor."
Yapılan gözlemlerde Karadeniz’de değişimin yaşandığını ifade eden Ağırbaş,
”Bu sene gördüğümüz ekstrel şartlar önümüzdeki yıllar gözlenmeyebilir. Ancak
Karadeniz’de her yıl şartların değiştiği çok açık. Yapılan son çalışmalarda bu
dönemde Karadeniz’in soğuma eğilimi göstermesi gerekirken tam tersine ısınma
eğiliminde olduğu görüldü. Bunu modelleyerek ilerleyen yıllara veriler çıkarmak
zorundayız. Çünkü Karadeniz ısınma eğiliminde” diye konuştu.
Bu yıl Karadeniz’de bol miktarda görülen palamut ve lüferin de hamsi
stokunu azalttığını kaydeden Ağırbaş, su sıcaklığının son ölçüm sonuçlarında 8
dereceye kadar düştüğünü, havanın biraz daha soğuması gerektiğini ancak her
geçen yıl hamsi stokunun boylarının küçüldüğünü kaydetti.
ÇİFTLİK BALIĞI VE DIŞARDAN GELEN BALIKLAR İHTİYACI
KARŞILIYOR
Rize Su Ürünleri Kooperatifi Başkanı Mesut Rakıcı, bu sene hamsinin az
olduğunu vurgulayarak, geçmiş yıllardaki bilinçsiz avlanma ve Gürcistan’da
hamsilerin küçük boy avlanmasından dolayı hamsi stokunun azaldığını, suyun
istenilen sıcaklığa ulaşmamasının sorunu daha da artırdığını söyledi.
Balıkçılığın bitme noktasına gelmesinin Türkiye ekonomine büyük bir zararı
olduğunu ifade eden Rakıcı, şunları söyledi: ”Rize gibi yerde daha önceki
yıllarda hamsinin kilosu 2 lira olurken, bu yıl 5 ile 7 lira arasında satılıyor,
dolayısıyla vatandaş ucuz balık yiyemiyor. Hamsi Batı ve Orta Karadeniz’de az
miktarda avlandığı için fiyatlar düşmüyor. Dar gelirli vatandaşlar bu fiyatlara
hamsi yiyemiyor. Rize’de balık çeşitlerinin hiçbiri kalmadı. Çiftlik balığı ve
dışardan gelen balıklar ihtiyacı karşılıyor. Böyle devam ederse orta düzeyde
insanlar da balık yiyemeyecek duruma gelecek.”
HAMSİ'NİN FİYATI 8-10 TL ARASINDA
Hasan Buyuran 60 senedir balıkçılık yaptığını belirterek, ömründe ilk kez
bu yıl balık satın aldığını, her geçen sene balığın azaldığını, deniz kirliliği
ile birlikte hava şartlarının her geçen gün balıkçıların işlerini
zorlaştırdığını kaydetti.
Balıkçı Göksel Öz ise bu sene Karadeniz hamsisinin çok az ve yüzde 70’inin
ince olduğunu, bu nedenle avlanamadığını belirterek, ”Garibanın yiyeceği hamsi
beş 5 liradan aşağıya düşmüyor. Bu günlerde ise 7 liraya satılıyor. Umut
ediyoruz ki ilerleyen günlerde hamsi bol av verir, irileşir ve vatandaş da iki
liradan hamsi yiyebilir” dedi. Ancak, İstanbul'un hale yakın semtlerinde hamsi
bu fiyatlardan satılırken bir çok semtte ise 8-10 TL arasında
değişiyor.
SICAK GÜNDEM
